Enflasyon Düzeltmesi Şartları Gerçekleşti mi?

: Ara 04, 2021; Be the first to comment!

I-GİRİŞ

Enflasyon düzeltmesi Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesinde yer almaktadır.

Düzenlemeye göre, bilanço esasına göre tespit eden gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin; fiyat endeksindeki artışın, (1) içinde bulunulan dönem dahil son üç hesap döneminde %100'den ve (2) içinde bulunulan hesap döneminde % 10'dan fazla olması halinde mali tablolarını enflasyon düzeltmesine tâbi tutmaları gerekmektedir. Enflasyon düzeltmesi şartlarının tekamülü için bu iki şartın birlikte gerçekleşmesi aranır.

Geçici vergi dönemlerinde yukarıda belirtilen oranların tespitinde, son üç hesap dönemi yerine üçer aylık dönemlerin son ayı dahil önceki otuzaltı ay ve içinde bulunulan hesap dönemi yerine son oniki ay dikkate alınmaktadır.

Ayrıca Cumhurbaşkanı bu maddede yer alan % 100 oranını % 35'e kadar indirmeye veya tekrar kanuni seviyesine kadar yükseltmeye, % 10 oranını ise % 25'e kadar çıkarmaya veya tekrar kanuni seviyesine kadar indirmeye yetkili kılınmıştır.

3 Aralık 2021 tarihinde açıklanan TUİK verilerini (Yİ-ÜFE) incelediğimizde ise yukarıdaki şartların her ikisinin de şuan için karşılandığını görüyoruz.

TUİK verilerine göre;

2018 Kasım – 2021 Kasım dönemi enflasyon %98, (858,43/432,55 = 1,98)
2018 Aralık – 2021 Kasım dönemine göre %102,97 (858,43/422,94= 2,029)

oranında artmıştır.(*)

Buna göre, önümüzdeki Aralık ayı enflasyon rakamı sıfır (0) gelse dahi enflasyon düzeltmesi şartlarından ilki (bulunulan dönem dahil son üç hesap döneminde %100'den fazla olması) karşılanmış olmaktadır.

Bunun aksi için ise önümüzdeki ayın enflasyon rakamının eksi (negatif) gelmesi gerekmektedir.

Uygulamanın ikinci şartı (%10 sınırı) için verileri incelediğimizde ise; fiyat endeksinin bir önceki yılın Aralık ayına göre %51,06, bir önceki yılın aynı ayına göre %54,62 ve on iki aylık ortalamalara göre %38,94 arttığı anlaşılmaktadır. Bu durumda, ikinci şartın da karşılandığını hatta Cumhurbaşkanı yetkisini kullanıp yasal sınırı %25’e kadar artırsa dahi şimdiden bu sınırın aşıldığını görüyoruz.

Gelinen nokta itibariyle, eğer Meclis kanuni bir değişikliğe gitmezse ya da önümüzdeki ayın enflasyon rakamı eksi (negatif) gelmezse 2021 yılı için enflasyon düzelmesinin yapılacağı sonucuna varılmaktadır.

(*) Yurt içi üretici fiyat endeksi ve değişim oranı, Kasım 2021

Yıl	Ocak	Şubat	Mart	Nisan	Mayıs	Haziran	Temmuz	Ağustos	Eylül	Ekim	Kasım	Aralık
	Endeks-Index
2006	123,51	123,83	124,14	126,54	130,05	135,28	136,45	135,43	135,11	135,73	135,33	135,16
2007	135,09	136,37	137,70	138,80	139,34	139,19	139,28	140,47	141,90	141,71	142,98	143,19
2008	143,80	147,48	152,16	159,00	162,37	162,90	164,93	161,07	159,63	160,54	160,49	154,80
2009	155,16	156,97	157,43	158,45	158,37	159,86	158,74	159,40	160,38	160,84	162,92	163,98
2010	164,94	167,68	170,94	174,96	172,95	172,08	171,81	173,79	174,67	176,78	176,23	178,54
2011	182,75	185,90	188,17	189,32	189,61	189,62	189,57	192,91	195,89	199,03	200,32	202,33
2012	203,10	202,91	203,64	203,81	204,89	201,83	201,20	201,71	203,79	204,15	207,54	207,29
2013	206,91	206,65	208,33	207,27	209,34	212,39	214,50	214,59	216,48	217,97	219,31	221,74
2014	229,10	232,27	233,98	234,18	232,96	233,09	234,79	235,78	237,79	239,97	237,65	235,84
2015	236,61	239,46	241,97	245,42	248,15	248,78	247,99	250,43	254,25	253,74	250,13	249,31
2016	250,67	250,16	251,17	252,47	256,21	257,27	257,81	258,01	258,77	260,94	266,16	274,09
2017	284,99	288,59	291,58	293,79	295,31	295,52	297,65	300,18	300,90	306,04	312,21	316,48
2018	319,60	328,17	333,21	341,88	354,85	365,60	372,06	396,62	439,78	443,78	432,55	422,94
2019	424,86	425,26	431,98	444,85	456,74	457,16	452,63	449,96	450,55	451,31	450,97	454,08
2020	462,42	464,64	468,69	474,69	482,02	485,37	490,33	501,85	515,13	533,44	555,18	568,27
2021	583,38	590,52	614,93	641,63	666,79	693,54	710,61	730,28	741,58	780,45	858,43