Belgeye bağlanmış yatırımlara sağlan devlet desteklerinin düzenlendiği 2012/3305 sayılı “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar” ve 2018/11201 sayılı “Cazibe Merkezleri Programı Kapsamında Yatırımların Desteklenmesi Hakkında Karar”, 30/05/2025 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 9903 sayılı “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar” ile mülga hale geldi ve mevzuat kökten değişmiş oldu. Yine Haziran ayı içerisinde “Türk Parasının Kıymetı̇nı̇ Koruma Hakkında Kanun ve Bazı Kanunlarda Değı̇şı̇klı̇k Yapılmasına Daı̇r Kanun” teklifi meclise sevk edildi. Meclise sevk edilen teklif metni, Kurumlar Vergisi Kanunu(KVK)’nun 32/A maddesinde de bazı değişiklikler içeriyor.
Makalemizde, kanun teklifi ile KVK’nın 32/A maddesinde yapılması planlanan düzenlemeyi ele alacağız.
Teklif Metninde Yer Alan Değişiklikler Yasalaşırsa KVK’nın 32/A Maddesi Nasıl Şekillenecek?
9903 sayılı Karar ve yine bu Karar ile yürürlükten kaldırılan Kararlara bağlı olarak alınmış olan teşvik belgelerinde yatırımlara sağlanan vergi indirimi desteğinin uygulamasına ilişkin KVK’daki iz düşümü, mezkur Kanun’un 32/A maddesidir. Anılan Kanun’un bu maddesi yatırımcıya, vergi indirimi desteğinden nasıl yararlanacağı noktasında ana hatlarıyla yol haritası çizmekte; 1 Seri No.lu KV Genel Tebliği ile de bu yol aydınlatılmaktadır. Tabi projektör vazifesi gören özelgeleri de bir kenara koymakta fayda var.
Haziran ayı ortasında meclise sunulan toba yasa teklifi ile KVK’nın 32/A maddesinde değişiklik yapılmak istenmektedir. Bir karşılaştırma yapabilmek adına mevcut madde düzenlemesini ve değişik halini aşağıda bir araya getirdik.
|
Mevcut Metin |
Düzenlemedeki Taslak Metin |
|
İndirimli kurumlar vergisi (1) Finans ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar, iş ortaklıkları, taahhüt işleri, 16/7/1997 tarihli ve 4283 sayılı Kanun ile 8/6/1994 tarihli ve 3996 sayılı Kanun kapsamında yapılan yatırımlar ile rödovans sözleşmelerine bağlı olarak yapılan yatırımlar hariç olmak üzere, bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen ve Ekonomi Bakanlığı tarafından teşvik belgesine bağlanan yatırımlardan elde edilen kazançlar, yatırımın kısmen veya tamamen işletilmesine başlanılan hesap döneminden itibaren yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirimli oranlar üzerinden kurumlar vergisine tabi tutulur. (2) Bu maddenin uygulamasında yatırıma katkı tutarı, indirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle tahsilinden vazgeçilen vergi yoluyla yatırımların Devletçe karşılanacak tutarını, bu tutarın yapılan toplam yatırıma bölünmesi suretiyle bulunacak oran ise yatırıma katkı oranını ifade eder. Yatırımın tamamlanması şartıyla, indirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle yararlanılan kısmı hariç olmak üzere kalan yatırıma katkı tutarı, yatırımın tamamlandığı hesap dönemini izleyen yıllarda Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre bu yıllar için belirlenen yeniden değerleme oranında artırılarak dikkate alınır. Cumhurbaşkanı;
a) İstatistikî bölge birimleri sınıflandırması ile kişi başına düşen milli gelir veya sosyoekonomik gelişmişlik düzeylerini dikkate almak suretiyle illeri gruplandırmaya ve gruplar itibarıyla teşvik edilecek sektörleri ve bu sektörler ile organize sanayi bölgeleri, Gökçeada ve Bozcaada'da yapılan yatırımlara ve Cumhurbaşkanınca belirlenen kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgelerinde yapılan turizm yatırımlarına ilişkin yatırım ve istihdam büyüklüklerini belirlemeye, b) Her bir il grubu, stratejik yatırımlar veya (a) bendinde belirtilen yerler için yatırıma katkı oranını % 55'i, yatırım tutarı 50 milyon Türk Lirasını aşan büyük ölçekli yatırımlarda ise % 65'i geçmemek üzere belirlemeye, kurumlar vergisi oranını % 90'a kadar indirimli uygulatmaya, c) Yatırıma başlanan tarihten itibaren bu maddeye göre hesaplanacak yatırıma katkı tutarına mahsuben, toplam yatırıma katkı tutarının %50'sini ve gerçekleştirilen yatırım harcaması tutarını geçmemek üzere; yatırım döneminde kurumun diğer faaliyetlerinden elde edilen kazançlarına indirimli kurumlar vergisi oranı uygulatmak suretiyle yatırıma katkı tutarını kısmen kullandırmaya, bu oranı her bir il grubu, bölgesel, büyük ölçekli, stratejik ve öncelikli yatırımlar ile konusu, sektörü ve niteliği itibarıyla proje bazında desteklenmesine karar verilen yatırımlar için sıfıra kadar indirmeye veya %100'e kadar artırmaya, ç) Yatırım harcamaları içindeki arsa, bina, kullanılmış makine, yedek parça, yazılım, patent, lisans ve know-how bedeli gibi harcamaların oranlarını ayrı ayrı veya topluca sınırlandırmaya, yetkilidir. (3) İkinci fıkraya göre yatırıma katkı ve vergi oranı farklı illerde aynı mükellef tarafından yapılan yatırımlarda, toplam yatırımın her bir ile isabet eden oranına göre ilgili ilin yatırıma katkı oranı ve indirimli vergi oranı uygulanır. (4) Tevsi yatırımlarda, elde edilen kazancın işletme bütünlüğü çerçevesinde ayrı hesaplarda izlenmek suretiyle tespit edilebilmesi halinde, indirimli oran bu kazanca uygulanır. Kazancın ayrı bir şekilde tespit edilememesi halinde ise indirimli oran uygulanacak kazanç, yapılan tevsi yatırım tutarının, dönem sonunda kurumun aktifine kayıtlı bulunan toplam sabit kıymet tutarına (devam eden yatırımlara ait tutarlar da dahil) oranlanması suretiyle belirlenir. Bu hesaplama sırasında işletme aktifinde yer alan sabit kıymetlerin kayıtlı değeri, yeniden değerlenmiş tutarları ile dikkate alınır. İndirimli oran uygulamasına yatırımın kısmen veya tamamen faaliyete geçtiği geçici vergi döneminde başlanır. (5) Hesap dönemi itibarıyla ikinci fıkrada belirtilen şartların sağlanamadığının tespit edilmesi halinde, söz konusu vergilendirme döneminde indirimli vergi oranı uygulanması nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmemiş vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın gecikme faiziyle birlikte tahsil olunur. (6) Yatırımın faaliyete geçmesinden önce devri halinde, devralan kurum, aynı koşulları yerine getirmek kaydıyla indirimli vergi oranından yararlanır. Yatırımın kısmen veya tamamen işletilmesine başlanmadan önce indirimli kurumlar vergisi uygulanan hallerde, yatırımın tamamlanıp işletilmeye geçilmemesi durumunda ikinci fıkranın (c) bendi uyarınca indirimli vergi oranıuygulanması nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmemiş vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın gecikme faiziyle birlikte tahsil edilir. (7) Yatırımın kısmen veya tamamen faaliyete geçmesinden sonra devri halinde indirimli vergi oranından devir tarihine kadar devreden, devir tarihinden sonra ise devralan, aynı koşulları yerine getirmek kaydıyla yatırıma katkı tutarının kalan kısmı için yararlanır. (8) Yatırım teşvik belgesi bazında yapılan yatırım harcamasına yatırıma katkı oranının uygulanmasıyla belirlenen tutarın %10'luk kısmı, kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken ayı takip eden ikinci ayın sonuna kadar talep edilmesi şartıyla, özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç olmak üzere tahakkuk etmiş diğer vergi borçlarından terkin edilmek suretiyle kullanılabilir. Terkin talebinde bulunulabilecek tutar, hak edilen yatırıma katkı tutarından indirimli kurumlar vergisi yoluyla kullanılan yatırıma katkı tutarının düşülmesinden sonra bulunan tutarın yarısından fazla olamaz. Diğer vergi borçlarının terkini suretiyle kullanılan tutarın bir katına isabet eden yatırıma katkı tutarından vazgeçildiği kabul edilir, diğer vergilerden terkini talep edilen tutar ile vazgeçilen yatırıma katkı tutarları dolayısıyla vergi matrahına indirimli oranda kurumlar vergisi uygulanmaz. Bu fıkra kapsamında diğer vergi borçlarından terkin edilebilecek toplam tutar, ilgili yatırım teşvik belgesi kapsamında fiilen yapılan yatırım harcamalarına, yatırıma katkı oranı uygulanmak suretiyle hesaplanan tutarın %10'undan fazla olamaz. (9) Bu madde gelir vergisi mükellefleri hakkında da uygulanır. (10) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir. |
İndirimli kurumlar vergisi (1) Finans ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar, iş ortaklıkları, taahhüt işleri, 16/7/1997 tarihli ve 4283 sayılı Kanun ile 8/6/1994 tarihli ve 3996 sayılı Kanun kapsamında yapılan yatırımlar ile rödovans sözleşmelerine bağlı olarak yapılan yatırımlar hariç olmak üzere, 32 nci madde kapsamında kurumlar vergisi oranı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından düzenlenen yatırım teşvik belgesi kapsamında gerçekleştirilen yatırımlardan elde edilen kazançlara, yatırımın kısmen veya tamamen işletilmesine başlanılan hesap döneminden itibaren yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirim hakkının kullanılabileceği ilk hesap dönemi dahil en fazla on hesap dönemi %60 indirimli olarak uygulanır. Ancak, kazanç bulunmasına rağmen yararlanılmayan yatırıma katkı tutarları müteakip dönemlerde dikkate alınmaz. (2) Bu maddenin uygulamasında yatırıma katkı tutarı, indirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle tahsilinden vazgeçilen vergi yoluyla yatırımların Devletçe karşılanacak tutarını, bu tutarın yapılan toplam yatırıma bölünmesi suretiyle bulunacak oran ise yatırıma katkı oranını ifade eder. Yatırımın tamamlanması şartıyla, indirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle yararlanılan kısmı hariç olmak üzere kalan yatırıma katkı tutarı, yatırımın tamamlandığı hesap dönemini izleyen yıllarda Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre bu yıllar için belirlenen yeniden değerleme oranında artırılarak dikkate alınır.” 3) Cumhurbaşkanı; a) İstatistikî bölge birimleri sınıflandırması ile kişi başına düşen milli gelir veya sosyoekonomik gelişmişlik düzeylerini dikkate almak suretiyle illeri ve ilçeleri gruplandırmaya ve bu gruplar, Gökçeada ve Bozcaada’da yapılan yatırımlar, sektörler, teknoloji alanları, Ar-Ge veya tasarım faaliyetleri, sanayi bölgeleri, kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri veya oluşturulacak teşvik programları itibarıyla teşvik edilecek yatırım konularına ilişkin yatırım ve istihdam büyüklüklerini belirlemeye, b) (a) bendinde belirtilen yatırımlar için yatırıma katkı oranını %50’yi geçmemek üzere belirlemeye, c) Yatırım teşvik belgesi kapsamında bu maddeye göre hesaplanacak yatırıma katkı tutarına mahsuben, toplam yatırıma katkı tutarının %50’sini ve hakedilen yatırıma katkı tutarını geçmemek üzere; indirim hakkının kullanılabileceği ilk hesap dönemi dahil dördüncü hesap döneminin sonuna kadar kurumun diğer faaliyetlerinden elde edilen kazançlarına indirimli kurumlar vergisi oranı uygulatmak suretiyle yatırıma katkı tutarını kısmen kullandırmaya, bu oranı sıfıra kadar indirmeye, ç) Yatırım harcamaları içindeki arsa, bina, kullanılmış makine, yedek parça, yazılım, patent, lisans ve know-how bedeli gibi harcamaların oranlarını ayrı ayrı veya topluca sınırlandırmaya, d) 6745 sayılı Kanun kapsamındaki yatırımlar için, birinci fıkra ile (c) bendindeki süreleri bir katına kadar, (c) bendindeki oranı %100’e kadar artırmaya, yetkilidir. (4) Tevsi yatırımlarda, elde edilen kazancın işletme bütünlüğü çerçevesinde ayrı hesaplarda izlenmek suretiyle tespit edilebilmesi halinde, indirimli oran bu kazanca uygulanır. Kazancın ayrı bir şekilde tespit edilememesi halinde ise indirimli oran uygulanacak kazanç, yapılan tevsi yatırım tutarının, dönem sonunda kurumun aktifine kayıtlı bulunan toplam sabit kıymet tutarına (devam eden yatırımlara ait tutarlar da dahil) oranlanması suretiyle belirlenir. Bu hesaplama sırasında işletme aktifinde yer alan sabit kıymetlerin kayıtlı değeri, yeniden değerlenmiş tutarları ile dikkate alınır. İndirimli oran uygulamasına yatırımın kısmen veya tamamen faaliyete geçtiği geçici vergi döneminde başlanır. (5) Hesap dönemi itibarıyla ikinci ve üçüncü fıkrada belirtilen şartların sağlanamadığının tespit edilmesi halinde, söz konusu vergilendirme döneminde indirimli vergi oranı uygulanması nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmemiş vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın gecikme faiziyle birlikte tahsil olunur. (6) Yatırımın faaliyete geçmesinden önce devri halinde, devralan kurum, aynı koşulları yerine getirmek kaydıyla indirimli vergi oranından yararlanır. Yatırımın kısmen veya tamamen işletilmesine başlanmadan önce indirimli kurumlar vergisi uygulanan hallerde, yatırımın tamamlanıp işletilmeye geçilmemesi durumunda üçüncü fıkranın (c) bendi uyarınca indirimli vergi oranı uygulanması nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmemiş vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın gecikme faiziyle birlikte tahsil edilir. (7) Yatırımın kısmen veya tamamen faaliyete geçmesinden sonra devri halinde indirimli vergi oranından devir tarihine kadar devreden, devir tarihinden sonra ise devralan, aynı koşulları yerine getirmek kaydıyla yatırıma katkı tutarının kalan kısmı için yararlanır. (8) Yatırım teşvik belgesi bazında yapılan yatırım harcamasına yatırıma katkı oranının uygulanmasıyla belirlenen tutarın %10'luk kısmı, kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken ayı takip eden ikinci ayın sonuna kadar talep edilmesi şartıyla, özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç olmak üzere tahakkuk etmiş diğer vergi borçlarından terkin edilmek suretiyle kullanılabilir. Terkin talebinde bulunulabilecek tutar, hak edilen yatırıma katkı tutarından indirimli kurumlar vergisi yoluyla kullanılan yatırıma katkı tutarının düşülmesinden sonra bulunan tutarın yarısından fazla olamaz. Diğer vergi borçlarının terkini suretiyle kullanılan tutarın bir katına isabet eden yatırıma katkı tutarından vazgeçildiği kabul edilir, diğer vergilerden terkini talep edilen tutar ile vazgeçilen yatırıma katkı tutarları dolayısıyla vergi matrahına indirimli oranda kurumlar vergisi uygulanmaz. Bu fıkra kapsamında diğer vergi borçlarından terkin edilebilecek toplam tutar, ilgili yatırım teşvik belgesi kapsamında fiilen yapılan yatırım harcamalarına, yatırıma katkı oranı uygulanmak suretiyle hesaplanan tutarın %10'undan fazla olamaz. (9) Bu madde gelir vergisi mükellefleri hakkında da uygulanır. (10) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilidir. |
Düzenlemenin Önemli Tarafları Nelerdir?
Teklif metnine yönelik TBMM görüşmelerinde metne herhangi bir ekleme yapılmaz ya da metinden çıkarma olmaz ise KVK’nın değişik 32/A maddesinin alacağı nihai halini yukarıda sizlerle paylaştık. Teklif metninin aynen yasalaşması koşuluyla göze çarpan önemli değişiklikler aşağıdaki gibi olacak:
v Vergi İndirim Hakkının Kullanım Süresine Sınırlama: Teşvik belgeli yatırımlara sağlanan en önemli destek kalemlerinden bir tanesi bildiğiniz gibi vergi indirimi desteği. Teklif metni söz konusu vergi indirimi desteğinin kullanım süresini, indirim hakkının kullanılabileceği ilk hesap dönemi dahil yatırım dönemi için diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlarda en fazla “dört hesap dönemi”, toplamda ise işletme dönemi dahil “on hesap dönemi”ni aşamayacak şekilde sınırlandırmaktadır.
Mevcut maddede görüleceği üzere böyle bir sınırlama yok ve yatırımcı, vergi indirim hakkını diğer adıyla yatırıma katkı tutarını tüketene kadar süre sınırı olmaksızın kulllanabilmekte. Ancak, kural değişikliği yatırımcıyı, bu hakkını on yıllık süre içerisinde tüketmeye zorlamaktadır. Tasarının bu şekilde yasalaşmasının yatırımcı üzerinde olumsuz etki yaratacağı aşikar. Tabii ki de bütün yatırımcılar bir an evvel kar etmek ve haklarını kullanmak ister. Ancak, elde olmayan sebepler buna engel teşkil edebilir. Hakeza bunun örnekleriyle pratikte çokça karşılaşmaktayız.
Diğer taraftan, bu konuyu tek bir teşvik belgesine indirgememek birden fazla teşvik belgesinin olduğu durumları da göz önünde bulundurmak gerekir. Teşvik belgesinin sayıca fazla olması yatırımdan elde edilen kazancın doğrusal olarak artacağı anlamına gelmemektedir. Birden fazla teşvik belgesinin tek bir ticari bilanço karından beslendiği dikkate alınırsa, yatırımdan elde edilen kazanç bu çerçevede küçülecek; küçülme ise yatırıma katkı tutarının itfa süresini uzatacaktır.
v Vergi İndirim Oranında %60 ile Sınırlama: 2012/3305 sayılı Karar’a bağlı olarak alınmış olan teşvik belgelerinde vergi indirim oranı, yatırımın yerine ve türüne göre değişkenlik (%50-%90) gösterirken, bu durum 9903 sayılı Karar kapsamında alınacak olan teşvik belgelerinde belge ayrımı olmaksızın %60 ile sınırlandırılmıştır. KVK’nın 32/A maddesinde yapılaması planlanan bu değişiklik de esasen 9903 sayılı Karar’da vergi indirim oranına yönelik yapılan düzenleme ile yakından ilgilidir. Bir nevi Karar ile Kanun uyumlaştırılmaktadır diyebiliriz. Ancak, vergi indirim oranındaki %60 sınırlamasını da yukarıdaki süre sınırıyla birlikte değerlendirmekte fayda görüyor; süre sınırındaki baskının vergi indirimi oranındaki tekleşmeyle artacağını değerlendiriyoruz.
v Kazanç Bulunmasına Rağmen Yararlanılmayan Katkı Tutarı Yanacak: Kazanç var iken vergi indiriminden diğer adıyla yatırıma katkı tutarından yararlanılmamasının hak kaybıyla sonuçlanıp sonuçlanmayacağına yönelik, ne KVK’nın mevcut 32/A maddesinde ne de 1 Seri No.lu KVK Genel Tebliği’nde bir hüküm bulunmamaktadır. Bu durum uygulamada sürekli tartışmalara neden olmakta ve zaman zaman vergi idaresi ile mükellefler karşı karşıya gelmekteydi. Bu konuya temel yaklaşımımız “Kanunilik ilkesi” çerçevesinde olmuş olup, hak kaybının olacağı açıkça kanun metninde yer almadan aksiyle muamele kanunilik ilkesini zedeleyecektir. Dolayısıyla, bu düzenlemenin bizatihi yasa metninde yer alacak olması “Kanunilik İlkesi” bakımdan önemlidir.
v Diğer Faaliyetlerden Elde Edilen Kazançlarda Avans Katkı Payı Kullandırımında ve Kullanılacak Oranda Geri Adım: Teşvik belgeli yatırımcılar mevcut düzenleme çerçevesinde; “gerçekleşen yatırım harcamasını aşmamak ve toplam yatırıma katkı tutarının %80’ini geçmemek üzere” yatırım döneminde, diğer faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlarına, bu kritere göre indirimli kurumlar vergisi uygulamaktalar. Bir nevi yatırımcı, ileride yapacağı yatırım harcamalarından hak kazanacağı yatırıma katkı tutarını, yatırım döneminde avans olarak kullanabilmekte.
Teklif metni bu noktada uygulama kriterini “toplam yatırıma katkı tutarının %50’sini ve hakedilen yatırıma katkı tutarını geçmemek üzere” şeklinde değiştirmektedir. Dolayısıyla, yatırıma katkı tutarının yatırım döneminde diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlarda kullanılabilir kısmının hesabındaki kriteler ve eşik değerler farklılaşmaktadır. Yeni kriterler toplam yatırıma katkı tutarının %50’si ile fiili harcama üzerinden hak edilen yatırıma katkı tutarının karşılaştırılması suretiyle belirlenecek. Söz konusu değişikliği alternatifli bir örnek üzerinden karlaştırmalı olarak açıklamaya çalışalım:
Örnek: Çınar A.Ş.’nin teşvik belgesinde vergi indirimi desteğine konu sabit yatırım harcaması tutarının 100 Milyon TL, yatırıma katkı oranının %30 ve 30/06/2026 tarihi itibariyle fiili yatırım harcamasının 80 Milyon TL ya da 20 Milyon TL olacak şekilde değişkenlik gösterdiği durumda, yatırım döneminde kullanılabilir yatırıma katkı tutarı, mevcut düzenleme ve tasarıya göre aşağıdaki gibi hesaplanacaktır.
|
Örnek 1 |
Örnek 2 |
||
|
Vergi İndirimine Konu Sabit Yatırım Harcaması |
(A) |
100.000.000 |
100.000.000 |
|
Yatırıma Katkı Oranı |
(B) |
30% |
30% |
|
Fiili Harcama Tutarı |
(C) |
80.000.000 |
20.000.000 |
|
Mevcut Düzenleme Çerçevesinde Yatırım Dönemi İçin Diğer Faaliyetlerde Kullanılabilir YKT |
|||
|
Toplam Yatırıma Katkı Tutarının %80'si |
(D=A x B x %80) |
24.000.000 |
24.000.000 |
|
Fiili Harcama Tutarı |
(E=C) |
80.000.000 |
20.000.000 |
|
Yatırım Döneminde Diğer Faaliyetlerde Kullanılabilir Kısmı (D ile E'den Küçük Olanı) |
(F) |
24.000.000 |
20.000.000 |
|
Teklif Düzenlemesi Çerçevesinde Yatırım Dönemi İçin Diğer Faaliyetlerde Kullanılabilir YKT |
|||
|
Toplam Yatırıma Katkı Tutarının %50'si |
(G=A x B x %50) |
15.000.000 |
15.000.000 |
|
Fiili Harcama Üzerinden Hak Kazanılan YKT |
(H= B x C) |
24.000.000 |
6.000.000 |
|
Yatırım Döneminde Diğer Faaliyetlerde Kullanılabilir Kısmı (G ile H'nin Küçük Olanı) |
(J) |
15.000.000 |
6.000.000 |
Yukarıdaki tabloda görüleceği üzere; her iki örnekte de mevcut düzenleme, değişik metne göre daha avantajlıdır.
v Proje Bazlı Yatırımları da Süre ve Oran Bakımından Etkilemektedir: Proje bazlı yatırımlar için düzenlenen teşvik belgeleri, diğer teşvik belgelerine göre yatırım hacmi bakımından daha büyük iken; belge sahibine sunduğu avantajlar bakımından oldukça farklıdır. Bu farklılık vergi indirimi desteği noktasında da ortaya çıkmaktadır. Bu teşvik belgelerinde de Cumhurbaşkanı’na süreleri bir kat; oranı ise %100’üne kadar artırma yetkisi verilmektedir. Süre ve orandan kasıt ise şunlardır:
1- Teşvik belgeli yatırımlara sağlanan vergi indirimi desteğinin diğer adıyla yatırıma katkı tutarının yatırım döneminde diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlarda kullanılabilir kısmını, proje bazlı yatırımlarda Cumhurbaşkanı kararıyla %100’üne kadar artırılabilecek. Ancak burada da yine hak edilen yatırıma katkı tutarı ile kıyas yapılmalıdır.
2- Yatırıma katkı tutarının yatırım döneminde (diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlara yönelik uygulamada) kullanılmasına yönelik 4 dönemlik sınırlama, proje bazlı yatırımlarda 8 döneme; toplamda 10 hesap dönemlik sınırlama ise 20 döneme yine Cumhurbaşkanı kararı ile çıkarılabilecek.
Teklif Metni Yasalaşırsa Hangi Belgeleri Etkileyecek?
Teklif metni ne şekilde ve ne zaman yasalaşır bilinmez ama bu haliyle yasalaşırsa düzenleme, yayımı tarihinden itibaren alınan yatırım teşvik belgeleri üzerinde etkili olacak.
Değerlendirmelerimiz Nelerdir?
Teşvik belgeli yatırımlara sağlanan vergi indirimi desteğinin temel amacı, Türkiye'de yatırımları artırmak ve ekonomik kalkınmayı hızlandırmaktır. Bu destek, yatırımcıların üzerindeki vergi yükünü azaltarak onları yeni yatırımlar yapmaya teşvik etmektedir. Bu amaçla teşvik belgeli yatırımlara sağlanan vergi indirimi desteğinin uygulaması KVK’ya yaklaşık 16 yıl önce eklendi. 16 yıllık süreçte çeşitli değişimlere uğrayarak bugünlere geldi.
Tüm meslek mensupları ve mükellefler iyi bilir ki, KVK’nın 32/A maddesinde yer alan indirimli kurumlar vergisi müessesesi, kolayca pratiğe dökülebilen bir uygulama değildir. Gün geçtikçe zorlaşmıştır. Hani bir atasözümüz vardır “Bin bilsen de bir bilene danış” diye, işte bu söz burada hayat bulur. Doğru olanı tatbik etmek adına herkes fikir alış verişinde bulunur. Doğal olarak konunun zorluğu karşısında temel beklenti, var olan zorlukların hafifletilmesi yönünde iken, düzenleme bu haliyle yürürlük kazanırsa bırakın hafiflemeyi daha da zorlaşacağa benziyor. Bu zorluk karşısında gerek yatırımcıların gerekse meslek mensuplarının sürekli olarak kendilerini güncellemelerinde fayda görüyor bin bilseler dahi bir bilene danışmalarını tavsiye ediyoruz.
Hem indirim oranının sabitlenmesi hem de süre sınırı getirilmesi yatırımcı cephesinde de baskı yaratmakta; alınacak kararlar üzerinde önemli değişikliklere yol açmaktadır. Temennimiz kanun teklifi üzerinde etraflıca görüşülmesi, zorlaştıran değil kolaylaştıran bir noktada en doğru olanın yasalaşmasıdır.
Not: Makalemizin yazım tarihi itibariyle teklifin yasalaşmamış olduğunu lütfen göz ardı etmeyiniz.
Şaban Atuçuran YMM
Yardımcı Ortak
Bu e-Posta adresi istenmeyen posta engelleyicileri tarafından korunuyor. Görüntülemek için JavaScript etkinleştirilmelidir.
