5510 sayılı Kanun’un 6. maddesi uyarınca işverenin ücret almaksızın işyerinde çalışması halinde sigorta yapılmasına gerek yoktur.

Gelir Vergisi Kanunu’nun 41. maddesinde mükellefin eşine veya 18 yaşından küçük çocuğuna ödene ücretin gider kabul edilmeyeceğine hükmedilmiştir.

Gelir İdaresi Başkanlığı’nın Özelgesi’nde; “eşin adına nakden veya hesaben herhangi bir aylık veya ücret ödemesinde bulunulmaması veya eş için Sosyal Güvenlik Kurumu’na sigorta primi yatırılmaması halinde gelir vergisi tevkifatı yapılması söz konusu olmayacağı belirtilmiştir.”(1)

Yargıtay 21. Hukuk Dairesi’nin içtihadında;  “Devamlı mahiyetteki işyerinden Kuruma bildirilen ve ihale konusu işin yapımında çalışan sigortalılar yanında işyerinin işvereni veya ortaklarının yada sigortalı sayılması mümkün olmayan kişilerin (ücretsiz çalışan eşi, diğer sigortalılık hallerine tabi kişilerin) çalışmaları bulunup bulunmadığı araştırılır.” denilmekte olup, ücretsiz çalışan iş sigortalılık tespitinde değerlendirme dışı bırakılmıştır(2).

Bazı görüşlere göre işveren kavramı şahıs şirketlerinde kişiye atfedilmekte şirketlerde işveren tüzel kişilik olduğundan şirket ortakları işveren olarak nitelenmediğinden şirket ortaklarının ücretsiz çalışan eşlerinin sigortalı olası gerektiği düşünülmektedir.

5510 sayılı Kanun’un 4. maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentlerine göre sigortalı sayılan kişileri çalıştıran gerçek veya tüzel kişiler ile tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlar işveren olarak tanımlanmış olup, aynı maddenin 2. fıkrasında ise işveren adına ve hesabına, işin veya görülen hizmetin bütününün yönetim görevini yapan kimsenin, işveren vekili olduğu Kanun’da belirtilen işveren deyiminin, işveren vekilini de kapsadığına hükmedilmiştir(3). Yahya Çelik Yaklaşım/Kasım 2017/Sayı; 299