Bir süredir Hukuk Muhakemesine ilişkin usul problemleri hakkında paylaşımlar yaptık. Daha çok Avukat meslektaşlarımızın ilgisini çekebilecek konularla meşgul olduk. Bugün yapacağımız paylaşım Avukat arkadaşlarımızın çalışma alanlarına da dahil olsa bile Mali Müşavir arkadaşlarımız ile İnsan Kaynakları profesyonellerinin daha çok ilgisini çekeceğini düşündüğümüz bir konuda değerlendirmeler yapmaya çalışacağız.
SGK bir Kamu Kurumudur. İşlemlerini yasalara uygun olarak gerçekleştirir. Bir işyerine ne zaman asgari işçilik incelemesi yapılacağının kuralları bellidir. Kural olarak devamlı işyerleri, planlı genel bir denetim programı olmaksızın bu nitelikte incelemeye tabi tutulmazlar. Ancak SGK, yıllık programlar ve belirlenen risk kriterlerine göre bazı devamlı işyerlerini asgari işçilik tutarları yönünden incelemeye alabilir. Devamlı nitelikte (2 kodlu) bir işyerinin bu şekilde asgari işçilik incelemesine tabi tutulması istisnadır.
Ancak ihale konusu işler ile özel bina inşaatlarının hepsi istisnasız asgari işçilik uygulamasına tabi olurlar ki bu işyerleri genelde geçici (4 kodlu işyerleri) işyerleridir.
Yine ihale konusu işlerin devamlı işyeri sigortalıları ile ikmal edildiğinin iddia edildiği hallerde devamlı işyerleri için asgari işçilik uygulaması gündeme gelir.
Yıllık genel denetim planına dahil olmadığı sürece devamlı işyerlerinde durduk yerde asgari işçilik incelemesi yapılmaz.
Peki devamlı işyerleri ne zaman asgari işçilik uygulaması kapsamına girebilir?
1-İhale konusu işlerin devamlı işyeri sigortalıları ile ikmal edildiğinin iddia edildiği durumlarda, işyerinden bildirilen işçiliklerin araştırma işlemi sonucunda yeterli olmadığı yönünde ilgili İl Müdürlüğü değerlendirmesinin bulunması halinde bu inceleme söz konusu olabilir.
2-İhaleli konusu işler ile özel bina inşaatlarının fatura karşılığı ikmal edildiğinin iddia edildiği durumlarda işi üstlenen veya işi fatura karşılığı yapan firma için söz konusu olabilir.
3-Firmalar bazen hiç beklemediği zamanlarda asgari işçilik incelemesi ile karşılaşabilirler. Bunun nedenleri şunlardır. Asgari işçilik incelemesine konu bir işyerine fatura karşılığı iş yapan bir firmanın bu işi nasıl yaptığına ilişkin veri olmaması (tescilli işyeri olmaması veya tescilli işyerinin iş kolu kodunun yapıldığı iddia edilen işe uygun olmaması, işin firma ortaklarının faaliyetleri ile yapılabilecek nitelikte bir iş olmaması, ya da bildirilen işçilik tutarının ön hesaplamada yetersiz olarak değerlendirilmesi v.s) halinde faturayı düzenleyen firma için asgari işçilik uygulaması gündeme gelebilir.
Dolayısıyla asgari işçilik incelemesine tabi bir işletmeye fatura karşılığı iş yapan her firma faturaları nedeniyle beklemedikleri bir zamanda asgari işçilik incelemesine tabi tutulabilir. Aklınızda bulunsun. Saygı ve sevgilerimle…
Harun Ordu
T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu, Başmüfettiş, Hukukçu
