Bir kişinin sağ iken başka bir kişiye malını satması,bağışlaması Türk Hukuku’na göre mümkündür. Miras Hukuku’nda da Türk Medeni Kanunu’na göre herkes mirasını dilediği kişiye bırakabilir.
Ancak mirastan mal kaçırmak amacı ile yapılan işlemlere “Muris Muvazaası” denir. Muris muvazaası, miras bırakanın, mirasçılarının tamamını veya bir bölümünü miras haklarından mahrum bırakmak amacı ile başka bir sebep göstererek devir etmesidir.
Muris muvazaası taşınmazların devri konusunda önümüze çıkar.Çünkü nakit ve menkul gibi değerler kayıtlı olmadığı sürece takibi mümkün değildir. Taşınmazlar (ölünceye kadar bakma akdi, trampa, satış gibi) tapu memuru huzurunda temlik edilir. Mal kaçırma amaçlı temliklere “Muris Muvazaası” denir
Muris muvazaasında arkadaki yapılan işlemin bir sebebi olmalıdır.İşlem ;mal kaçırma amaçlı yapılmalıdır. Ülkemizde bu genelde erkek çocuğunun üstün tutulması hali olarak karşımıza çıkar. Buna sosyal ve ekonomik sebepler neden olabilir.
Ne yapılabilir?
Herkesin devir hakkı özgürlüğü olsa da murisin mirasçılarının saklı paylarını koruması gerekmektedir.
Diyelim ki; ebeveynlerden biri ,bir çocuğuna taşınmazını devretti. Devreder iken; diğer çocuklarının saklı paylarını gözetmek zorundadır. Eğer mal kaçırmak amacı ile devir etmiş ise muvazaa mevcuttur.
Bu durumda sağ kalan çocuklar saklı payları için dava açabilecekleri gibi,murisin(ölen kişinin) muvazaasını (hilesini) ispat ederler ise devir işlemi için iptal davası açabilirler.
Av. Ege Demiralp
Uzman Arabulucu
